W dniu 16 listopada 2022 r. w Centrum Diecezjalnym przy naszej Cerkwi Katedralnej odbyło się kolejne spotkanie plenarne lubelskiego koła Bractwa CiM. Temat spotkania poprowadzonego przez naszego brata prof. Krzysztofa Leśniewskiego brzmiał: ”Granice tożsamości współczesnego chrześcijanina” i był kontynuacją spotkania z lipca br. Prezentujemy skrót z tego spotkania, a także kilka migawek fotograficznych.
Punktem wyjścia do rozważań brata Krzysztofa było stwierdzenie, że człowiek, jako jedyny wśród wszystkich stworzeń został stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Co to oznacza? Człowiek stworzony jako dusza i ciało jest powołany do świętości, lecz po upadku pierwszych ludzi obraz i podobieństwo zatarło się i dopiero po zmartwychwstaniu Chrystusa, w chrzcie, chrześcijanin otrzymuje możliwość ponownego realizowania swego powołania, stania się nowym stworzeniem, nowym człowiekiem. W prawosławiu drogę duchowego rozwoju nazywamy hezychazmem.
Słowo
W Ewangelii Św. Jana jest napisane: „Na początku było Słowo”. Słowo rozumiane jako zasada i pierwotny fundament świata duchowego i materialnego.
Słowa, pojęcia i właściwe ich przyswajanie są niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju duchowego człowieka. Każde słowo ma swoją moc duchową, dobrą lub złą, a więc ma oddziaływanie boskie lub demoniczne. Nie istnieją słowa obojętne moralnie i ważne by mieć tego świadomość, gdyż począwszy od końca XVIII wieku do czasów obecnych przyjęło się zakładać, że słowa i kryjące się za nimi znaczenia są neutralne i nie mają wpływu na stan duchowy człowieka. Np. słowo „empatia”, rozważane przez naszą grupę, od końca XIX w. ma wydźwięk zdecydowanie pozytywny, czego nie było wcześniej. Krzysztof prześledził pochodzenie tego słowa, pochodzącego z greki. Słowo „empatia” składa się z 2 członów:
- em – oznaczające „w”, „do wewnątrz”
- pathos – „pożądliwość”, wynik działania złego ducha w człowieku.
A więc, etymologicznie słowo „empatia” dosłownie oznacza wnikanie w pożądliwości drugiej osoby, w jej świat wewnętrzny powstający pod wpływem złego ducha.
Złe duchy czyli demony oddziaływują na człowieka wprowadzając do jego świadomości słowa o odmiennym od pierwotnego znaczeniu, poza jego świadomością wtrącają go w świat iluzji, sprawiając, że odbiega on od Prawdy.
Człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże
Po ciekawej dyskusji dotyczącej oddziaływania słów na duchową kondycję człowieka wróciliśmy do zasadniczego tematu spotkania czyli:
Co to znaczy, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże.
Chrześcijanin wierzy w Boga, który jest wspólnotą 3 osób i Który w swej istocie jest nieograniczoną wolnością i nieograniczoną miłością.
Bóg swą wolność wyraża poprzez miłość.
Wyzwaniem dla człowieka, stworzonego na obraz i podobieństwo Boże jest także wyrażanie swej wolności, choć ograniczonej przez miłość, choć ograniczoną.
Bóg swoją wolność wyraża także poprzez tworzenie. Człowiek także swoją wolność realizuje poprzez twórczość, rozumianą szeroko przez jego wolne wybory w każdej życiowej sytuacji.
Bóg jest Trójcą Trzech Osób.
Co oznacza bycie osobą?
Z greckiego osoba określana jest słowem prosopon:
- pros – oznacza „ku”
- opon – „oblicze”
co oznacza, że bycie osobą to bycie skierowanym ku innemu obliczu, innemu człowiekowi, tym samym, że nie jest możliwe bycie osobą bez pozostawania w relacji.
Relacja
Relacja interpersonalna jest warunkiem koniecznym do realizowania się jako osoba. To w relacji konstytuuje się ludzka osobowość.
Bóg czyli Trójca Święta to stałe przenikanie się miłości między Trzema Osobami będącymi ze sobą w relacji, co po grecku nazywa się perichoresis, taniec w kole, wzajemne dawanie i przyjmowanie i rozsyłanie tej dobrej energii na wszystko wokół, na cały otaczający świat.
Podobnie dzieje się ze złą energią. Ona także nie pozostaje tylko między osobami będącymi w bezpośredniej relacji, tylko przyjęta, jest przenoszona dalej na inne osoby z otoczenia. Dlatego to co wnosimy do relacji z drugim człowiekiem nie zostaje w nim, lecz przenosi się na innych.
Relacja, w której, w twórczym akcie wolnej woli przekazywana jest sobie wzajemnie miłość jest fundamentem bycia osobą, czyli jest realizowaniem Bożego obrazu i podobieństwa.
Zaburzona relacja i demony
Relacja po grecku jest określana słowem „schezis”, natomiast słowo „schizis” oznacza jej przeciwieństwo czyli podział, rozdzielenie, rozłam. I w tym kierunku idą działania złych duchów, demonów chcących utrudnić lub wręcz uniemożliwić człowiekowi realizację jego przeznaczenia czyli podążania do Bożego podobieństwa i obrazu. Demony dążą do wyizolowania ludzi od siebie, zniszczenia istniejących między nimi relacji. Z braku satysfakcjonujących, opartych na miłości relacji, z lęku przed byciem w autentycznej relacji, ludzie poddają się działaniu demonów szukając realizacji swych podstawowych potrzeb (pożywienia, związku i prokreacji, posiadania) w sposób patologiczny, najczęściej prowadzący do różnych uzależnień, czy dewiacji. Człowiek wpada stopniowo w koło uzależnienia, działa kompulsywnie, coraz bardziej tracąc własną wolę. Wpływa to na jego poczucie własnej tożsamości, w kierunku zatracania tożsamości bożej.
W powyższych rozważań jasno wynika, że tożsamość chrześcijańska jest ściśle związana z byciem w relacji, relacji wzajemnego dawania i przyjmowania. Istotnym dla zdrowia duchowego człowieka jest, by mógł on prawidłowo funkcjonować w kilku tzw. konstytutywnych relacjach, budujących jego boże podobieństwo i by unikał lub modyfikował relacje wnoszące w jego życie gniew czy lęk. Sposób oddychania (głęboki lub płytki) może być wskazówką, czy dana relacja jest dla nas konstruktywna czy frustrująca.
Rytmy
Na jakość wzajemnych relacji mają wpływ także rytmy, czyli pewne regularności i miary w naszym codziennym funkcjonowaniu, którym poświęcone było jedno z wcześniejszych spotkań z Krzysztofem pt. Osoba ludzka, rytmy a zdrowie współczesnego człowieka, zmieszczone w zakładce Projekty Bractwa CiM.
Kolejne spotkanie
Zapraszamy wszystkich na kolejne spotkanie naszego koła, które będzie zatytułowane Wpływ postu na relacje i które poprowadzi nasz brat prof. Krzysztof Leśniewski w dniu 14 grudnia 2022 r. o godz. 18.30 w świetlicy Centrum Diecezjalnego przy naszej cerkwi.